Đào đất, làm tường cừ hố đào khi thi công móng hoặc hầm cho nhà phố trong thời gian gần đây đã gây ra nhiếu sự cố cho các công trình lân cận hố đào, đặc biệt tại TP Hồ Chí Minh, Hà Nội và một số đô thị khác. Sự cố đã xảy ra trong cả quá trình thi công tường cừ lẫn trong khi đào đất. Các sự cố chủ yếu đã xảy ra là: nứt gãy kết cấu,đứt đường ống, nghiêng lún nhà, sụt đất, đổ tường rào, sập đổ nhà. Các hiện tượng này thường xảy ra tại các khu vực có đất sét yếu hoặc cát chảy khi tường cừ hố đào không đủ độ cứng hoặc thiếu khả năng cách nước (cọc ép, cọc khoan nhồi không liên tục, cừ tràm hoặc một số loại khác). Tại một vài công trình sự cố đã xảy ra ngay cả khi đất nền không quá yếu nhưng tường cừ không đủ cứng hoặc khi tường cừ là tường trong đất đủ cứng nhưng lại bị khuyết tật, không ngăn được xói ngầm nền nước và cát.
Hiện nay khi xin phép xây dựng tầng hầm, đơn vị cấp phép yêu cầu lập biện pháp thi công tầng hầm. Cu-Li mạn phép tóm tắt (vì cũng đang quá trình chuẩn xây nhà - lượm lặt chia sẻ mọi người)
Lập biện pháp thi công trước
Nhiều trường hợp được thiết kế hiện nay là xây tầng hầm hay bán hầm để có thêm diện tích sử dụng như làm nơi để xe, kho chứa… Chiều sâu đào gồm chiều sâu tầng hầm và chiều sâu móng nên mức đào đất tương đối sâu và rộng (đào hết diện tích bề mặt công trình); do đó rất dễ gây lún sụt các công trình kề bên. Xây bán hầm, thông thường đào xuống độ sâu khoảng 1,5m trở lại so với mặt đất tự nhiên; còn xây hầm thì sâu phải 1,5m trở lên. Vậy để thi công được tầng hầm hay bán hầm buộc phải đào đất cả công trình, trung bình chiều sâu đào cho đến đáy móng là 3m. Vì vậy, các phụ tải do những công trình lân cận gây nên một áp lực trong quá trình đào là rất phức tạp. Bởi khi đó hoàn toàn phụ thuộc vào quy mô và kết cấu của công trình bên cạnh, ví dụ, nhà đúc bao nhiêu tấm, nhà một tầng nhưng kết cấu gạch, nhà đúc giả…
Do đó, người thiết kế lẫn đơn vị thi công cần phải có biện pháp thi công cụ thể trong việc đào đất và sử dụng hệ tường vây và hệ giằng để chống lại các phụ tải của công trình kế cận gây ra khi đào. Việc lập biện pháp này phải là đơn vị chuyên ngành thực hiện và nên được thẩm tra trước khi tiến hành thi công. Điều quan trọng là chủ đầu tư và đơn vị thi công nên tiến hành khảo sát thực tế trước để xem kết cấu của các công trình kế cận (nhờ một đơn vị có chức năng). Từ đó mới đưa ra biện pháp thi công công trình của mình hợp lý được.
Biện pháp thi công phổ biến và chi phí
Đối với những trường hợp xây nhà phố, xây chen, hiện thường sử dụng hệ tường vây quanh khu đất xây dựng là cọc khoan nhồi 300 – 400, và cách nhau chỉ vài tấc có một cọc (tuỳ lập biện pháp). Trên đầu cọc có một đà giằng liên kết các cọc lại và phải có hệ giằng chống, có thể dùng thép hình chữ H, I để giằng các cọc vây trong quá trình đào đất. Có một số nhà thầu đưa ra biện pháp thi công khác cũng thực hiện được nhưng không phổ biến. Miễn sao đảm bảo được các yếu tố trên về mặt kỹ thuật.
Chi phí xây dựng tầng hầm thường gấp đôi giá xây dựng phần thô của những tầng trên mặt đất. Giá xây phần thô trên mặt đất hiện nay vào khoảng 2,6 – 3 triệu đồng/m2, gồm cả vật tư và nhân công. Tuy nhiên, tuỳ vào từng quy mô công trình và ở những vị trí cụ thể mà có giá khác nhau; có thể cao hơn hay thấp hơn mức nêu trên. Riêng phần lập biện pháp thi công tầng hầm đã phải tốn chi phí khoảng 1 triệu đồng/m2.
Tường vây làm bằng cọc nhồi cách nhau khoảng vài tấc chung quanh công trình
Hệ giằng chống chung quanh tường vây phải có để đảm bảo trong khi đào sâu xuống lòng đất
Hiện nay khi xin phép xây dựng tầng hầm, đơn vị cấp phép yêu cầu lập biện pháp thi công tầng hầm. Cu-Li mạn phép tóm tắt (vì cũng đang quá trình chuẩn xây nhà - lượm lặt chia sẻ mọi người)
Lập biện pháp thi công trước
Nhiều trường hợp được thiết kế hiện nay là xây tầng hầm hay bán hầm để có thêm diện tích sử dụng như làm nơi để xe, kho chứa… Chiều sâu đào gồm chiều sâu tầng hầm và chiều sâu móng nên mức đào đất tương đối sâu và rộng (đào hết diện tích bề mặt công trình); do đó rất dễ gây lún sụt các công trình kề bên. Xây bán hầm, thông thường đào xuống độ sâu khoảng 1,5m trở lại so với mặt đất tự nhiên; còn xây hầm thì sâu phải 1,5m trở lên. Vậy để thi công được tầng hầm hay bán hầm buộc phải đào đất cả công trình, trung bình chiều sâu đào cho đến đáy móng là 3m. Vì vậy, các phụ tải do những công trình lân cận gây nên một áp lực trong quá trình đào là rất phức tạp. Bởi khi đó hoàn toàn phụ thuộc vào quy mô và kết cấu của công trình bên cạnh, ví dụ, nhà đúc bao nhiêu tấm, nhà một tầng nhưng kết cấu gạch, nhà đúc giả…
Do đó, người thiết kế lẫn đơn vị thi công cần phải có biện pháp thi công cụ thể trong việc đào đất và sử dụng hệ tường vây và hệ giằng để chống lại các phụ tải của công trình kế cận gây ra khi đào. Việc lập biện pháp này phải là đơn vị chuyên ngành thực hiện và nên được thẩm tra trước khi tiến hành thi công. Điều quan trọng là chủ đầu tư và đơn vị thi công nên tiến hành khảo sát thực tế trước để xem kết cấu của các công trình kế cận (nhờ một đơn vị có chức năng). Từ đó mới đưa ra biện pháp thi công công trình của mình hợp lý được.
Biện pháp thi công phổ biến và chi phí
Đối với những trường hợp xây nhà phố, xây chen, hiện thường sử dụng hệ tường vây quanh khu đất xây dựng là cọc khoan nhồi 300 – 400, và cách nhau chỉ vài tấc có một cọc (tuỳ lập biện pháp). Trên đầu cọc có một đà giằng liên kết các cọc lại và phải có hệ giằng chống, có thể dùng thép hình chữ H, I để giằng các cọc vây trong quá trình đào đất. Có một số nhà thầu đưa ra biện pháp thi công khác cũng thực hiện được nhưng không phổ biến. Miễn sao đảm bảo được các yếu tố trên về mặt kỹ thuật.
Chi phí xây dựng tầng hầm thường gấp đôi giá xây dựng phần thô của những tầng trên mặt đất. Giá xây phần thô trên mặt đất hiện nay vào khoảng 2,6 – 3 triệu đồng/m2, gồm cả vật tư và nhân công. Tuy nhiên, tuỳ vào từng quy mô công trình và ở những vị trí cụ thể mà có giá khác nhau; có thể cao hơn hay thấp hơn mức nêu trên. Riêng phần lập biện pháp thi công tầng hầm đã phải tốn chi phí khoảng 1 triệu đồng/m2.
Tường vây làm bằng cọc nhồi cách nhau khoảng vài tấc chung quanh công trình
Hệ giằng chống chung quanh tường vây phải có để đảm bảo trong khi đào sâu xuống lòng đất
